Wat en waarom kandelaren (inkorten van bomen)?
Inkorten of toppen van bomen, in vaktermen kandelaren of kandelaberen, is in 99% van de bomen een slechte snoei. Naast het feit dat het helemaal niet mooi of totaal onnatuurlijk is, zal iedere boom hierdoor op korte of langere termijn het loodje moeten leggen. En het inkorten of kandelaren is hiervan de oorzaak.
Wat is inkorten, kandelaren of kandelaberen nu eigenlijk?
Inkorten of toppen van een boom is, zoals het woord ook aangeeft, het verminderen in hoogte van een boom. Door de top eruit te zagen/ of de boom in te korten maak je de boom kleiner. Als je ook de zijtakken begint in te korten of stukken af te zagen dan wordt het kandelaberen.
Het kandelaberen is een “snoei”-techniek waarbij de takken van de boom afgezaagd worden totdat de boom lijkt op een kapstok. Het is het volledig terugsnoeien tot op de gesteltakken. Je ziet dus de stam met nog 1 of 2 meter tak op. Snoei je nóg feller in dan spreken we over kandelaren.
Het kandelaren is het zo erg terug ‘snoeien’ van de takken tot net voor de hoofdstam. Er blijft dus enkel een stam staan met kleine stukjes zijtak op.
Waarom wil men bomen toppen of kandelaren?
- Men wil de grootte van de boom verkleinen, bijvoorbeeld omdat de boom te dicht bij de woning staat of te veel licht wegneemt in de tuin.
- De bomen worden te groot of te hoog en als eigenaar denk je dat de boom niet veilig is voor zijn omgeving.
- Als boom-eigenaren weet je ook helemaal niet dat dit een foute manier van snoeien is, en denkt dus dat dit de goede manier van snoeien is.
- Men snoeit op die manier als men volwassen bomen wil verplanten. Het idee erbij is dat de bomen minder vocht zouden nodig hebben, omdat ze minder bladmassa hebben. Naar mijn idee is dit echter een volledig foute redenering. Bij het verplanten zijn al veel wortels kapot gemaakt, waardoor de boom veel energie nodig heeft om te herstellen. Als je dan ook nog eens zijn takken inkort, heeft hij nog meer werk om te herstellen en nog minder bladeren (in de lente en de zomer) om energie uit te halen.
- Minder plichtsbewuste snoeien op deze manier omdat ze dan iedere zoveel jaar terug mogen komen om opnieuw te snoeien.
- Kandelaren wordt ook soms gedaan bij bomen die lucht en water te kort hebben doordat er asfalt tot dicht bij de bomen werd aangelegd (bv. Langs straten). Dit is opnieuw een foute reden omdat iedere boom (behalve de plataan) hieraan kapot gaat.
Waarom is kandelaren NOOIT een goed idee?
Bomen kandelaren of kandelaberen zorgt er altijd voor dat bomen een gevaar zullen vormen voor hun omgeving en zullen afsterven.
Welke bomen kunnen het kandelaren of kandelaberen verdragen?
Verdragen wil voor mij zeggen dat bij deze bomen de snoei op middellange of lange termijn geen problemen veroorzaakt bij het voortbestaan van de boom.
Ik ben van mening dat platanen zowat de enige bomen die het kandelaren kunnen verdragen. Het is en blijft een ingrijpende snoei-vorm, maar de plataan herstelt er bijzonder goed van. Tenminste, zolang het kandelaren met regelmaat gebeurt, waarbij de perioden tussen het snoeien idealiter tussen de 5-7 jaar liggen. Van zodra de periodes langer worden en de snoeiwonden dus groter worden, kan het ook voor de plataan nefast zijn.
Er wordt vaak gezegd dat ook ander bomen zoals bv. De olm, wilg, linde, paardekastanje en haagbeuk deze snoei kunnen verdragen. Het kandelaren of kandelaberen zal er echter voor zorgen dat deze bomen op middellange of lange termijn toch in de problemen komen.
Wat zijn de gevolgen van toppen of kandelaren voor je boom?
- Er wordt 50 tot 100% van de bladmassa weggenomen. Je zorgt dus dat de boom veel te weinig bladeren heeft en niet meer aan fotosynthese kan doen. Hierdoor kan hij geen of niet genoeg suikers aanmaken en gaat zijn conditie heel snel achteruit.
- Om weer suikers aan te maken heeft hij nieuwe bladeren nodig. Maar voordat hij nieuwe bladeren kan aanmaken, moet hij eerst nieuwe takken maken. Dit vraagt heel veel energie voor de boom. Energie die hij niet meer heeft want zijn reserves slaat hij op in de uiteinden van zijn takken, en die heb jij eraf gezaagd. Je hongert jouw boom dus uit.
- De boom zal twijgen (waterlot scheuten) maken op de plaats waar je de tak afzaagde. Op dat punt begint nu een rottingsproces als gevolg van een veel te grote wonde. Deze scheuten hebben hierdoor al direct een onveilige start want ze groeien op een rottend stuk van de tak. Het gevolg hiervan is dat de takken – na een paar jaren, wanneer zal weer wat langer en dikker zijn – kunnen uitbreken en schade aan de boom en zijn omgeving zullen veroorzaken.
- De boom moet zijn energie reserves aanspreken (omdat hij geen of weinig bladeren heeft om energie op te wekken) waardoor hij erg verzwakt en veel vatbaarder wordt voor ziektes.
- Je zorgt ervoor dat de boom plotseling “in zijn blootje” staat. De bladeren beschermen anders de schors voor het sterke zonlicht, vooral beuk heeft hier last van en kan zonnebrand vertonen waardoor hij uiteindelijk zal afsterven.
- Naast alle nadelen voor de boom zijn er ook nadelen voor jou als eigenaar. De boom moet regelmatig opnieuw gekandelaard worden, om te voorkomen dat takken zouden uitbreken, en omdat die weer te groot wordt. De boom zal na een aantal jaren/ snoeibeurten sterven waardoor je hem zal moeten vellen en ook hiervoor weer kosten moet maken.
Welke alternatieve snoei kies ik voor het kandelaren?
De onderhoud snoei, het innemen en uitlichten van de bomen zijn waardige alternatieven die ervoor zorgen dat de bomen een lang en gezond leven kunnen hebben. Op deze manieren kan er een compromis bereikt worden tussen boom en mens.
Laat je je boom graag door ons op een correcte boom snoeien?
Vraag gratis en vrijblijvend een offerte!